تاریخچه گالیم
گالیم در سال 1875 توسط پول امیل فرانسوی به ثبت رسید. وی این عنصر را از طریق طیف سنجی کشف کرد. نام این عنصر از کلمه لاتین گالیا به معنی فرانسه و یا شاید از کلمه لاتین گالس، بخشی از نام مکتشف آن گرفته شده است.
در سال 1871 ، مندلیف این عنصر را در جدول پیش بینی کرد. وی خواص آن را مشابه آلومینیوم در نظر گرفت از این رو نام اکا آلومینیوم (Ea) را برای آن پیشنهاد کرد.
پول امیل توانست در همان سال، فلز آن را با الکترولیز محلول هیدروکسید گالیم و هیدروکسید پتاسیم به دست آورد.
خواص اتمی، فیزیکی و شیمیایی گالیم
خواص اتمی، فیزیکی و شیمیایی گالیم |
|
عدد اتمی |
31 |
جرم اتمی |
69.72 |
نقطه ذوب |
29.78 ºC |
نقطه جوش |
2403 ºC |
شعاع اتمی |
135 pm |
رنگ |
نقره ای متالیک |
حالت استاندارد |
جامد |
گروه |
A3 |
انرژی یونیزاسیون |
578.6 Kj/mol |
شعاع یونی |
0.083 nm (+3) |
شکل الکترونی |
[ Ar ] 3d10 4s24p1 |
الکترونگاتیوی |
1.81 |
حالت اکسیداسیون |
3, 2, 1 |
5.91 g/cm3 |
|
دوره تناوبی |
4 |
شماره سطح انرژی یونیزاسیون |
4 |
شعاع کووالانسی |
122±3 pm |
شعاع واندروالس |
187 pm |
گرمای تبخیر |
254 Kj/mol |
ایزوتوپ های گالیم
نیمه عمر |
ایزوتوپ |
9.5 ساعت |
Ga-66 |
3.3 روز |
Ga-67 |
1.1 ساعت |
Ga-68 |
پایدار |
Ga-69 |
پایدار |
Ga-71 |
14.1 ساعت |
Ga-72 |
کاربردهای گالیم
از گالیم در صنعت چینی و شیشه به عنوان براق کننده استفاده می شود. مذاب گالیم سطح چینی و شیشه را به طور کامل تر کرده و زمانی که شیشه با آن پوشیده می شود، یک سطح براق و آینه مانند ایجاد می کند. گالیم قابلیت آلیاژسازی با بسیاری از فلزات را دارا بوده و بنابراین از آن برای ساخت آلیاژهای نقطه ذوب پایین استفاده می شود. در سلاح های هسته ای از گالیم برای پایدار کردن آلوتروپ های پولوتونیم اسفاده می شود.
گالیم خواص نیمه هادی دارد، به ویژه گالیم- آرسنیک که می تواند الکتریسیته را به نور تبدیل کند و در دیودهای نشر کننده نور(LEDs) برای ساعت ها و نمایشگرهای الکترونیکی استفاده می شود.
اثر گالیم بر سلامتی انسان
گالیم به عنوان یک عنصر غیر سمی شناخته می شود.مقادیر کمی از آن در بدن موجود است، در بدن یک فرد 70 کیلوگرمی حدود 0.7 میلی گرم گالیم وجود دارد.حتی گالیم رادیواکتیو(ترکیب گالیم با نمک اسید سیتریک)می تواند برای اسکن گالیمی بدون هیچ اثر مخربی به بدن تزریق شود.
برخی ترکیبات گالیم بسیار سمی است.مواجهه ی حاد با گالیم تری کلرید می تواند منجر به سوزش گلو، تنگی نفس و درد سینه و شعله ی آن می تواند وضعیت بدتری را مانند مشکلات ریوی و فلج های موضعی ایجاد کند.
منابع و پیوند ها
گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهش شرکت پاکمن