تعریف نیتروژن و کربن دهی (نیتروکربوره کردن)
نیتروژن و کربن دهی یا نیتروکربوره کردن (Nitrocarburizing)، نوعی عملیات ترموشیمیایی و از مجموعه عملیات حرارتی سخت کاری سطحی بوده که در آن کربن و نیتروژن دهی همزمان، در محدوده حرارتی نیتروژن دهی (600-500 درجه سانتی گراد) انجام می شود.
در طی این عملیات، نیتروژن و کربن و مقدار جزیی اکسیژن در دمای کمتر از Ac1 همزمان به داخل سطح آلیاژ آهنی (منطقه فریت) نفوذ کرده و در نتیجه مقاومت آلیاژ در برابر سایش و خستگی افزایش می باشد. لایه نیتروکربور بسیار نازک بوده و به همین علت ماشین کاری در مرحله بعد توصیه نمی شود. در این روش سطح قطعه عمدتا نیتریده شده ولی چون مقداری کربن نیز جذب می شود، سختی قطعه بیشتر از حالتی است که فقط آن را نیتریده کرده باشند.
به علت آن که این فرایند در منطقه فریتی انجام می شود به آن نیتروکربوره کردن فریتی هم می گویند. این روش هم برای سخت کاری سطحی فولادها (ساده و آلیاژی) و چدن ها و هم قطعات متالورژی پودر به کار می رود.
انواع عملیات نیتروژن و کربن دهی (نیتروکربوره کردن)
نیتروکربوره کردن به چهار دسته اصلی تقسیم می شود:
1- گازی
2- یونی یا پلاسما
3- بستر سیال
4- حمام نمک
مزایای نیتروژن و کربن دهی (نیتروکربوره کردن)
مزایای نیترو کربوره کردن عبارت است از :
1- قابلیت سخت کردن ماده بدون نیاز به پیشگرم کردن
2- دمای نسبتا پایین فرایند که اعوجاج را به حداقل می رساند
3- هزینه نسبتا کم فرایند در مقایسه با کربن دهی یا سایر فرایندهای سخت کاری سطحی
4- انجام عملیات در منطقه فریتی فولاد در مقایسه با سایر روش ها که در منطقه آستنیتی می باشد
کاربرد نیتروکربوره کردن
عمده کاربردهای عملیات نیترو کربوره کردن عبارت است از :
1- چرخدنده
2- پیچ های تزریق قالب پلاستیک
3- رینگ پیستون
4- قالب های اکستروژن آلومینیومی
4- قالب های شکل دهی و آهنگری
5- میل لنگ و میل بادامک
و سایر موارد که خواص ضد سایشی خوبی نیاز دارند.
منابع و پیوندها
گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن
ASM Handbook :Heat Treatment, Vol. 4,1991
محمد علی گلعذار، اصول و کاربرد عملیات حرارتی فولادها و چدن ها، اتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان
بویر، عملیات حرارتی کاربردی، ترجمه اسرافیل بشارت، نشر طراح، 1379
www.services.metlabheattreat.com
برداشت از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است
