استفاده از دیاگرام TTT
استفاده از دیاگرام TTT می تواند به شناسایی فازهای نهایی فولاد مصرفی کمک کند. دیاگرام TTT فولاد 1080 در شرایط ایزوترم در شکل زیر نشان داده شده است. چهار مسیر سرد شدن انتخاب شده و ریزساختار نهایی فولاد پس از رسیدن به دمای محیط در توضیحات آمده است.
مسیر1:
سرد کردن سریع نمونه از دمای 750 درجه سانتی گراد در منطقه آستنیتی تا 160 درجه سانتی گراد، نگهداری به مدت 10 ثانیه در این دما
در این محدوده دمایی، سرعت سرد کردن به قدری زیاد است که پرلیت و بینیت فرصت تشکیل نداشته و بنابراین فولاد تا دمای Ms به صورت آستنیت باقی می ماند. از این درجه حرارت تا دمای 160 درجه سانتی گراد، مارتنزیت به صورت اترمالی از آستنیت به وجود می آید. از آنجایی که این دما، مشخص کننده درجه حرارتی است که فقط 50 درصد آستنیت به مارتنزیت تبدیل می شود و از طرف دیگر، تشکیل مارتنزیت مستقل از زمان است، درنتیجه ساختار فولاد در نقطه '1 مشابه 1 بوده و شامل 50% مارتنزیت و 50% آستنیت باقی مانده است.
مسیر 2:
سرد کردن سریع نمونه از منطقه آستنیتی تا دمای 250 درجه سانتی گراد، نگه داشتن به مدت 100 ثانیه و کوئنچ کردن تا دمای محیط
دمای 250 درجه سانتی گراد محدوده تشکیل بینیت بوده ولی 100 ثانیه زمان برای تشکیل آن کافی نمی باشد و در نتیجه در نقطه C ساختار فولاد 100% آستنیت ناپایدار است. لذا در مرحله دوم سریع سرد کردن از 250 درجه سانتی گراد تا دمای محیط، قطعه تمام مارتنزیتی می شود.
مسیر 3:
سرد کردن سریع قطعه تا دمای 300 درجه سانتی گراد، نگهداری به مدت 500 ثانیه ، کوئنچ کردن تا دمای محیط
این زمان نگهداری در دمای 300 درجه سانتی گراد، موجب تبدیل 50% ساختار قطعه به بینیت می شود و 50% باقی مانده در مرحله دوم سرد کردن، به مارتنزیت تبدیل می شود.
مسیر 4:
در این مسیر قطعه در دمای ثابت 600 درجه سانتی گراد کاملا تبدیل به پرلیت می شود. از آنجایی که پرلیت نمی تواند مستقیما به بینیت یا مارتنزیت تبدیل شود، لذا پس از کوئنچ کردن مرحله دوم و رسیدن به دمای محیط، هم چنان پرلیتی باقی می ماند.
منابع و پیوندها
گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن
ASM Handbook:Heat Treatment, Vol. 4, 1991
محمدعلی گلعذار، اصول و کاربرد عملیات حرارتی فولادها و چدن ها، اتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان
بویر، عملیات حرارتی کاربردی، ترجمه اسرافیل بشارت، نشر طراح، 1379
برداشت از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است