فولاد زنگ نزن
فولاد زنگ نزن (Stainless Steel) به علت داشتن مقاومت به خوردگی عالی یکی از پر کاربردترین مواد مهندسی می باشند. این مقاومت از وجود مقدار زیاد کروم در آنها ناشی میشود. مقدار کم کروم، مثلاً 5%، مقاومت به خوردگی آهن را مقداری افزایش میدهد، اما برای رسیدن به فولاد زنگ نزن، حداقل 12Cr% لازم است. مطابق با نظریههای کلاسیک، کروم با تشکیل یک لایه اکسید سطحی که لایههای زیرین را از خوردگی محافظت میکند، سطح آهن را رویین میسازد. برای ایجاد این لایه محافظ، سطح فولاد زنگ نزن باید در تماس با عوامل اکسید کننده باشد.
اثر عناصر آلیاژی بر فولاد زنگ نزن
افزودن نیکل به فولادهای زنگ نزن مقاومت به خوردگی را در محیط های خنثی و یا اکسید کننده ضعیف بهبود می بخشد اما قیمت آنها را افزایش میدهد. همچنین مقدار کافی نیکل قابلیت انعطاف و شکلپذیری فولادها را افزایش میدهد زیرا امکان نگهداری آستنیت (FCC) در دمای محیط را میسر میسازد. افزایش مولیبدن به فولادهای زنگ نزن مقاومت به خوردگی را در حضور یونهای کلر افزایش میدهد، حال آنکه افزایش آلومینیوم مقاومت به پوسته شدن را در دماهای بالا بهبود میبخشد. کروم نیز برای افزایش مقاومت به خوردگی آن، اضافه میشود.
آلیاژهای مهم فولاد زنگ نزن
آلیاژهای مهم فولادهای زنگ نزن بر اساس عنصر آلیاژی که به آن اضافه شده است به صورت زیر تقسیم بندی شده است:
3- آلیاژهای آهن- کروم- نیکل- کربن
دمای ذوب فولاد زنگ نزن
فولادهای زنگ نزن چون آلیاژ می باشند لذا دمای ذوب و انجماد آنها مانند عنصر خالص در دمای ثابتی نبوده و بسته به ترکیب شیمیایی فولاد در یک محدوده دمایی می باشد. افزودن عناصر آلیاژی دمای ذوب را کاهش میدهد. به عنوان مثال، دمای ذوب آهن خالص 1535°C ،کروم 1890°C ،نیکل 1453°C در مقایسه با محدوده 1400-1450 درجه سانتی گراد برای فولاد زنگ نزن 304 می باشد.
جدول زیر ، محدوده دمایی ذوب برخی از معمول ترین فولاد های زنگ زنزن را بر اساس هندبوک ASM ارائه کرده است.
گرید فولاد زنگ نزن | نقطه ذوب (درجه سانتی گراد) |
1.4547 | 1325-1400 |
440A , 1.4125 (440C) | 1370-1480 |
1.4401 (316) , 1.4404 (316L) | 1375-1400 |
1.4462 | 1385-1445 |
1.4310 (310) | 1400-1420 |
1.4886 (330) , 1.4541 (321) , 4.4550 (347) | 1400-1425 |
1.4542 (17-4PH) | 1400-1440 |
1.4372 (201) , 1.4301 (304) , 1.4303 (305) , 1.4833 (309) , 1.4845 (310) | 1400-1450 |
430 , 446 | 1425-1510 |
420 | 1450-1510 |
409 , 410 , 416 | 1480-1530 |
انواع فولادهای زنگنزن
فولادهای زنگ نزن بر اساس ساختار متالورژیکی و ترکیب شیمیایی، به 5 دسته اصلی تقسیم میشوند:
4- فولاد زنگ نزن آستنیتی- فریتی (دو فازی)
منابع و پیوندها
گردآوری شده توسط دپارتمان پژوهشی شرکت پاکمن
Smith.W, Structure and Properties of Engineering Materials, McGraw-Hill, 1987
برداشت از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است